Escape from New York
1997 in 1981: Air Force One op weg naar Manhattan om daar in een wolkenkrabber te worden geboord door terroristen. Aan boord de totalitaire president van de U.S. of A. en belangrijker: een tape met atoomgeheimen. De bewaking van de maximum security prison die New York heet, kijkt toe.
John Carpenter schreef het scenario voor Escape from New York naar aanleiding van Watergate. Destijds werd de film te zwart gevonden, en pas toen Carpenter met Halloween wat geld had verdiend kon hij de film opnemen in St-Louis, waar net een wijk was afgebrand. 20 jaar voor dato jongleert de film met bekende verhaalelementen: een vliegtuig in een toren, een president, terroristen en de Twin Towers. Interessant om te zien hoe men de elementen herarrangeert in de aangekondigde post-9/11 remake, met de hoofdrolspeler van 'dé film van 2007' (hoewel sommigen daar anders over denken).
Het element van de atoomgeheimen ontbreekt in de 11-septembersaga. Ter aanvulling daarom een landenspecial. Dit eerste deel over Pakistaanse aangelegenheden concentreert zich op de 9/11-thematiek.
Twee artikelen terug werd in het commentaar de vraag gesteld: "Maar wie is Khalid Sheikh Mohammed eigenlijk?" Zutman beantwoordde die vraag met: "hollywoodacteur". Een kort en bondig antwoord, maar wellicht wat cryptisch voor wie de toestand in de wereld niet volledig gevolgd heeft. Laat ik beginnen met een toelichting.
Het officiële antwoord — het meesterbrein achter 11 september en de moordenaar van Daniel Pearl — was al geruime tijd bekend, en door die curieuze Guantanamo-transcripties van twee weken terug plots weer goed voor twee dagen voorpaginanieuws.
De arrestatie van KSM
Eerst maar eens terug naar de arrestatie van Khalid Sheikh Mohammed, op 1 maart 2003 in Rawalpindi, bij Islamabad in Pakistan. In het huis waar hij samen met twee andere mannen werd gearresteerd door Amerikanen en de Pakistaanse veiligheidsdienst ISI woonde een gezin:
They put the women and children -- herded them into another room and went in after the other three suspects. They picked up Khalid Shaikh Mohammed, another man of Middle Eastern origin and a Pakistani man. Now, as I mentioned, Khalid Shaikh Mohammed has been transported out of the country.
Naar verluidt werd Mohammed direct naar Diego Garcia gebracht.
Hoewel?
The Guardian gaat een dag later op bezoek bij de familie waar de arrestatie plaats vond (de zwakzinnige zoon was een van de twee andere arrestanten):
At no point, the family say, was Mohammed or any other man in the house. The agents did not even ask about them. "The only people in the house were my brother, his wife and their kids," Qudsia said. "I have absolutely no idea why the police came here."
The Sunday Times gaat ook een kijkje nemen bij het gezin (van de neef de Pakistaanse hartchirurg waar Prinses Diana een verhouding mee zou hebben gehad) en inspecteert het huis op vochtplekken: waar is die beroemde foto genomen?
While there is no doubting the huge importance of the capture of Khalid, last week’s raid does leave many unanswered questions.Would he really be travelling with phones, laptop computers, documents and lists of names in an organisation that for the past two years has relied on foot messengers, knowing that phone calls can be intercepted and used to trace their position? The Qadoos family point to the photo of Khalid released by Pakistani authorities, purportedly showing him under arrest in the house, looking fat and dazed in a baggy vest as he stands against a wall of peeling paint. A thorough search of the house shows there is no such wall.
De Pakistaanse regering zaaide verdere twijfel: is Mohammed wel afgevoerd naar Diego Garcia of een andere Amerikaanse locatie? Een bericht van 2 maart:
Rashid Qureshi, spokesman for Pakistani President Pervez Musharraf, said Mohammed was still in Pakistan being jointly questioned by Pakistani and U.S. agents.
Earlier, a government official who did not want to be identified said Khalid had been handed over to U.S. custody shortly after his arrest, along with the two other suspects.
Interior Minister Faisal Saleh Hayat denied this:
"Khalid Sheikh Mohammed is in the custody of Pakistan's law enforcement agencies and until we have satisfied ourselves, after the interrogation process, of the nature of his activities in Pakistan, there is no question of handing him over to anyone," he said.
"Only when Khalid's country approaches us and makes a formal request for his extradition, only then will the Pakistani government hand him over."
But Information Minister Sheikh Rashid said he could "give no guarantee (Mohammed) still will be in Pakistan tomorrow.
Tijd om duidelijkheid te scheppen zo dacht men bij de Pakistaanse geheime dienst ISI op 10 maart (Reuters):
On Monday, the powerful military Inter-Services Intelligence (ISI) held an unprecedented news conference to show foreign journalists what it said were images of a March 1 raid in Rawalpindi that netted al Qaeda kingpin Khalid Sheikh Mohammed.
But few of journalists present were convinced the video -- which did not show Mohammed's face nor any sign of a struggle -- was genuine. Many said it looked like a crude reconstruction.
[..]
In the video, an ISI officer is seen briefing half a dozen agents about the impending raid -- in English, as opposed to Pakistan's Urdu mother tongue.
Officials explained this was a reconstruction of the original Urdu briefing, but said the rest of the video was genuine.
But many journalists were unconvinced as a calm cameraman shone his lights on the raiding party, and followed agents as they casually broke into the compound and the house, and walked up the stairs.
There was no sign of a struggle -- or of any urgency. The cameramen then focused on the back and neck of the man officials said was Mohammed, before the man was swiftly hooded.
The video has not been released to the media for broadcast.
Hamid Gul, ISI-directeur in de jaren '80 denkt er het zijne van:
"They are trying to cover up," Lieutenant-General Hamid Gul told Reuters. "I believe he was arrested before, probably in Karachi."
De dood van KSM
Op 11 september 2002 liep in het Laakkwartier Karachi een poging van het ISI en de FBI om Khalid Sheikh Mohammed te arresteren uit de hand.
However, as a plainclothed officer climbed the stairs toward the third-floor apartment, a hand grenade was thrown, and he retreated. Reinforcements then arrived, and for the next few hours a fierce gun battle blazed.
[..]
Later, the Pakistani press carried pictures of a message scrawled in blood on the wall of the flat, proclaiming the Muslim refrain of Kalma, in Arabic: "There is no God except Allah, Mohammed is his messenger"). An official who was present in the flat at the time of the shooting has told Asia Times Online that the message was written by Shaikh Mohammed with his own blood as his life drained from him.
[..]
But now it emerges that an Arab woman and a child were taken to an ISI safe house, where they identified the Shaikh Mohammed's body as their husband and father. The body was kept in a private NGO mortuary for 20 days before being buried, under the surveillance of the FBI, in a graveyard in the central district of Karachi.
[..]
News of the death of Khalid Shaikh Mohammed was intentionally suppressed so that officials could play on the power of his name to follow up leads and contacts.
Tijdens de belegering van het appartement wordt Ramzi Binalshibh gearresteerd, beter bekend als de 'twintigste kaper', die naar verluidt Mohammed Atta zou hebben geselecteerd als leider van de kapers.
'Valuable information'
Inmiddels zijn we 4 jaar verder en heeft KSM de Amerikanen voorzien van allerlei waardevolle informatie. Eerder deed George Bush ter gelegenheid van het 9/11-lustrum deze Bushiaans-charmante verspreking, speciaal voor de fans van controlled-demolition: (beluister voor het fraaie gehakkel de mp3)
He [KSM] told us the operatives had been instructed to ensure that the explosives went off at a high -- a point that was high enough to prevent people trapped above from escaping.
De moord op Daniel Pearl
Op 21 october 2003, als KSM zich nog maar een half jaar op een 'undisclosed location' bevindt, brengt het Witte Huis het bericht naar buiten dat anderhalve week geleden voor de tweede maal de voorpagina's haalde: KSM sneed zelf de keel door van Daniel Pearl. Nu werd daar al langer op gespeculeerd, vooral door de oud-CIA-agent Robert Baer (wiens leven soort van verfilmd werd in Syriana). Baer zou Pearl op 11 september 2001 hebben verteld dat KSM achter de aanslagen zou zitten. Pearl reisde de volgende dag naar Karachi, volgens Baer om dat te onderzoeken. De naasten van Pearl weten daar echter niets van en vragen zich af wat het echte motief voor de moord was.
Nu is er in Pakistan al lang iemand ter dood veroordeeld voor de moord op Pearl: Omar Saeed Sheikh. Op het proces tegen deze Brit, valt nogal wat af te dingen. Zo werd bijvoorbeeld het lichaam van Pearl pas tegen het einde van het proces gevonden, na verhoor van leden van een andere terroristische groep dan waar hij toe behoorde. Het hoger beroep in deze zaak laat al jaren op zich wachten. Wellicht niet zo vreemd als men naar de achtergrond van Omar Sheikh kijkt.
Op kerstavond 1999 werd in India een vliegtuig gekaapt door vijf Pakistanen. Ze eisten de vrijlating van een drie Pakistaanse terroristen die in India gevangen zaten. Een van die drie was Omar Sheikh, veroordeeld voor de ontvoering van enkele Britten. Tijdens zijn proces in '94 werd zijn advocaat betaald door de ISI-chef in London. De drie werden uitgeleverd en nadat Omar Sheikh in Afghanistan ontmoetingen had met Taliban-leider Mullah Omar en Osama Bin Laden, wordt hij door een ISI-kolonel naar een safehouse in Islamabad gebracht.
Hij komt begin 2002 met Pearl in contact als deze onderzoek gaat doen naar de beweegredenen van Richard Reid (de 'shoe bomber'). Hij arrangeert de ontmoeting op 23 januari van Pearl met de leider van de groep waar Reid deel van zou uitmaken, waar Pearl ontvoerd wordt. De politie komt Omar Sheikh op het spoor door in Google "foreign," "kidnapper," en "suspect" in te tikken. Op 12 februari wordt hij gearresteerd, volgens de politie tijdens een spectatulaire inval. In werkelijkheid had hij zich een week eerder gemeld bij een ISI-officier, die hem een week verborgen hield.
Pearl had, vòòr hij in de zaak van Reid dook, vooral gepubliceerd over de banden tussen het ISI, een humanitaire organisatie genaamd het UTN en Bin Laden. Het UTN was een initiatief van Bashiruddin Mahmood, een Pakistaanse atoomgeleerde. De bovengeciteerde oud-ISI directeur Hamid Gul was 'beschermheer' van het UTN en vertelde Pearl dat hij met Mahmood Bin Laden had opgezocht. Volgens de CIA om over atoomgeheimen te spreken.
(Veel) meer over de moord op Pearl in dit artikel uit Vanity Fair.
De conclusie die zich opdringt, werd door Robert Fisk geformuleerd bij de arrestatie van KSM (die toen nog niet in verband werd gebracht met Pearl):
Like the man accused of arranging the murder of the Wall Street Journal reporter Daniel Pearl, Mr Mohammed was an ISI asset; indeed, anyone who is "handed over" by the ISI these days is almost certainly a former (or present) employee of the Pakistani agency, whose control of Taliban operatives amazed even the Pakistani government during the years before 2001. Mr Pearl, it should be remembered, arranged his fatal assignation in Karachi on a mobile phone from an ISI office.
De oud-directeur
Tijdens de verhoren van de 11-septembercommissie valt de naam van Hamid Gul ook:
"Pro-Taliban elements of Pakistan’s military might warn Bin Ladin (sic) or his associates of pending operations. The U.S. government had information that the former Pakistan Interservices Intelligence Directorate (ISID) head Hamid Gul, as a private citizen, contacted Taliban leaders in July 1999 and advised them that the United States was not planning to attack Afghanistan. He assured them that, as he had “last time,” he would provide three or four hours of warning should there be another missile launch."
De opmerking haalt het eindrapport niet. Niet zo verwonderlijk:
Quoting Pakistan foreign office officials, it said, "Dramatic changes were made in the final draft of the inquiry commission report after Pakistani lobbyists arranged meetings with members of the commission and convinced them to remove anti-Pakistan findings".
Alt-F4 veteraan Arnaud de Borchgrave (die ook allerlei sappigs uit de mond van Gul optekende) zag vertrouwelijke informatie van de 11-septembercommissie over het ISI in en citeert er rijkelijk uit.
De directeur
De actieve directeur van het ISI, Mahmud Ahmed, was in september 2001 in de V.S. Een berichtje over het ontbijt van Porter Goss (de huidige directeur van de CIA) op 11 september:Rep. Porter Goss, R-Sanibel, Sen. Bob Graham and other members of the House Intelligence Committee were talking about terrorism issues with the Pakistani official when a member of Goss' staff handed a note to Goss, who handed it to Graham.
"We were talking about terrorism, specifically terrorism generated from Afghanistan," Graham said.
There was much talk that Tuesday's attacks in New York and Washington, D.C. were masterminded by terrorist Osama bin Laden, who lives in Afghanistan, protected by the military Taliban government.
Mahmood Ahmed, director general of Pakistan's intelligence service, was "very empathetic, sympathetic to the people of the United States," Graham said.
Op 8 oktober 2001 verschijnt een ander bericht in de Pakistaanse krant Dawn:
Director General of Pakistan's Inter- Services Intelligence (ISI) Lt Gen Mahmud Ahmed has been replaced after the FBI investigators established credible links between him and Umar Sheikh, one of the three militants released in exchange for passengers of the hijacked Indian Airlines plane in 1999.
Weinig opzienbarend, dat Omar Sheikh een bekende was bij het ISI, gezien het voorgaande. Alleen was een week eerder bekend geworden dat de latere moordenaar van Daniel Pearl de financier was van Mohammed Atta. Het krantenbericht gaat verder:
Informed sources said there were enough indications with the US intelligence agencies that it was at Gen Mahmud's instruction that Sheikh had transferred 100,000 US dollars into the account of Mohammed Atta, one of the lead terrorists in strikes at the World Trade Centre on Sept 11, it adds.
Daarna vernemen we weinig meer over deze affaire. Een journalist vraagt Condoleezza Rice er in 2002 nog eens naar:
Q Dr. Rice, are you aware of the reports at the time that -- was in Washington on September 11th, and on September 10th, $100,000 was wired to Pakistan to this group here in this area? While he was here meeting with you or anybody in the administration?
DR. RICE: I have not seen that report, and he was certainly not meeting with me.
In bovenstaand citaat, afkomstig van whitehouse.gov, zijn de woorden 'ISI chief' vervangen door twee streepjes.
'Those towers are coming down'
Randy Glass, een voormalig juwelendief en informant van het Bureau of Alcohol, Tobacco and Firearms en de FBI werd eind jaren negentig ingezet in een sting operation tegen illegale wapenhandel. Dat mondde uit in een strafzaak die draaide om de zwarkte markt van raketten en onderdelen voor nucleaire wapens. In de openbare aanklacht werd verzwegen dat het ging om Pakistaanse ISI-agenten; dat kon diplomatiek wel eens gevoelig liggen. Na 11 september 2001 heropende men de zaak, bijvoorbeeld omdat één van de agenten, ene Rajaa Gulum Abbas, een nogal vooruitziende blik had:
One of the most startling developments during the investigation occurred on July 22, 1999, at the TriBeca Grill in New York where Glass, wearing a wire, met with a man referred to in court documents as Abbas, believed to be a Pakistani government agent brought in by Malik. Glass was informed that they wanted to buy a whole shipload of weapons and they said it was for bin Laden.
"At the meeting Abbas said Americans are the enemy and they will have no problem blowing up this entire restaurant because its full of Americans," Glass said. "As we leave the restaurant, Abbas turns and says, 'those towers (the World Trade Center) are coming down.'"
